INDIRECT QUESTIONS câu hỏi gián tiếp trong chương trình THCS

USE – MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG CÂU HỎI GIÁN TIẾP

Trong chương trình tiếng Anh THCS, học sinh không chỉ cần biết cách đặt câu hỏi trực tiếp mà còn phải làm quen với câu hỏi gián tiếp (indirect questions). Đây là dạng câu hỏi dùng để hỏi thông tin một cách lịch sự, trang trọng và tự nhiên hơn, thường xuất hiện trong giao tiếp hàng ngày cũng như trong các bài đọc, bài nghe ở trình độ A1–A2.

Ở bậc THCS, việc dạy câu hỏi gián tiếp giúp học sinh:

  • Phát triển năng lực giao tiếp lịch sự
  • Hiểu sự khác biệt giữa văn nói thân mật và văn nói chuẩn mực
  • Chuẩn bị nền tảng cho các cấu trúc phức tạp hơn ở cấp học cao hơn

Câu hỏi gián tiếp thường đi sau các cụm mở đầu như:

  • Can/Could you tell me …?
  • Do you know …?
  • I’d like to know …
  • Excuse me, could you tell me …?

Ví dụ câu đơn

  • Excuse me, could you tell me where the nearest bank is?
  • Do you know what time it is?

Trong giảng dạy THCS, giáo viên cần nhấn mạnh rằng phần sau các cụm mở đầu này không còn là câu hỏi trực tiếp, mà là mệnh đề trần thuật.

WH-QUESTIONS TRONG CÂU HỎI GIÁN TIẾP

Nguyên tắc trật tự từ

Một điểm ngữ pháp cốt lõi trong câu hỏi gián tiếp, rất quan trọng đối với học sinh THCS, là:

  • Trong câu hỏi gián tiếp, chủ ngữ đứng sau từ để hỏi (wh-) và đứng trước động từ.
  • Điều này khác hoàn toàn với câu hỏi trực tiếp, nơi động từ thường đứng trước chủ ngữ.

So sánh câu hỏi trực tiếp và gián tiếp

CÂU HỎI TRỰC TIẾP CÂU HỎI GIÁN TIẾP
What time is it? Do you know what time it is?
Where is the English exam? Can you tell me where the English exam is?
How much are these jeans? I’d like to know how much these jeans are.
Who is that man? Do you know who that man is?
When are they coming back? I’d like to know when they are coming back.
Where has Neil gone? Do you know where Neil has gone?
  • ❌ Can you tell me where is the station?
  • ✅ Can you tell me where the station is?

Đây là lỗi rất phổ biến trong bài viết và bài kiểm tra THCS, do học sinh giữ nguyên cấu trúc câu hỏi trực tiếp.

 Vai trò trong chương trình THCS

Ở cấp THCS, dạng bài chuyển đổi từ câu hỏi trực tiếp sang gián tiếp thường xuất hiện trong:

  • Bài tập viết lại câu
  • Bài kiểm tra học kỳ
  • Bài luyện ngữ pháp A1–A2

Việc nắm chắc trật tự từ giúp học sinh THCS tránh mất điểm đáng tiếc.

WH-QUESTIONS VỚI DO, DOES VÀ DID

Nguyên tắc quan trọng

Trong câu hỏi gián tiếp, không sử dụng do, does, did như trong câu hỏi trực tiếp. Thay vào đó, động từ được chia ở dạng khẳng định thông thường.

Đây là nguyên tắc bắt buộc trong chương trình ngữ pháp THCS.

 So sánh cụ thể

CÂU HỎI TRỰC TIẾP CÂU HỎI GIÁN TIẾP
Where does he live? Do you know where he lives?
How often do you go shopping? Could you tell me how often you go shopping?
Where did they go for their holiday? I’d like to know where they went for their holiday.

❌ I’d like to know what did he say.
✅ I’d like to know what he said.

Trong giảng dạy THCS, để học tốt và làm bài thi tốt, học sinh cần

  • Xác định thì của câu hỏi trực tiếp
  • Giữ nguyên thì đó khi chuyển sang câu hỏi gián tiếp
  • Chỉ bỏ trợ động từ do/does/did

YES/NO QUESTIONS TRONG CÂU HỎI GIÁN TIẾP

 IF / WHETHER trong câu hỏi gián tiếp

Khi câu hỏi trực tiếp là dạng Yes/No (Is…? Do…? Have…? Will…?), ta sử dụng if hoặc whether trong câu hỏi gián tiếp.

Cấu trúc:

S + ask / know / wonder + if / whether + S + V

 Ví dụ minh họa

CÂU HỎI TRỰC TIẾP CÂU HỎI GIÁN TIẾP
Is there a petrol station near here? Could you tell me if there is a petrol station near here?
Will he be at the party? I’d like to know if he will be at the party.
Has she seen that film? Do you know whether she has seen that film?

Trong chương trình THCS, if được dùng phổ biến hơn whether, vì đơn giản và phù hợp trình độ A1–A2.

Lỗi thường gặp của học sinh THCS

  • Giữ nguyên cấu trúc đảo trợ động từ
  • Quên chia động từ theo thì
  • Nhầm lẫn giữa if và that

Việc luyện tập thường xuyên các dạng này là yêu cầu quan trọng trong giảng dạy THCS.

 ĐOẠN HỘI THOẠI VẬN DỤNG INDIRECT QUESTIONS

Hội thoại 1: Trong trường học (THCS)

Student A: What time does the class start?
Student B: I’m not sure. Let’s ask the teacher.
Student A: Excuse me, could you tell us what time the class starts?

→ Hội thoại ngắn, đúng trình độ THCS, giúp học sinh thực hành câu hỏi lịch sự.

Hội thoại 2: Ngoài đường

Tourist: Is there a bank near here?
Local: I think so.
Tourist: Could you tell me if there is a bank near here?

→ Tình huống thực tế, thường xuất hiện trong sách THCS.

Hội thoại 3: Gia đình

Child: Where did dad go?
Mother: I don’t know.
Child: Do you know where dad went?

→ Phù hợp với bối cảnh quen thuộc của học sinh THCS.

VAI TRÒ CỦA INDIRECT QUESTIONS TRONG DẠY VÀ HỌC THCS

Trong giáo dục THCS, câu hỏi gián tiếp có vai trò:

  • Nâng cao khả năng giao tiếp lịch sự
  • Kết nối kiến thức câu hỏi trực tiếp và câu gián tiếp
  • Là nền tảng cho reported speech ở các lớp trên

Các dạng bài thường gặp ở THCS:

  • Viết lại câu
  • Chọn đáp án đúng
  • Hoàn thành hội thoại
  • Đọc hiểu có câu hỏi gián tiếp

Indirect Questions là một mảng ngữ pháp quan trọng trong chương trình tiếng Anh THCS, phù hợp trình độ A1–A2. Từ kiến thức sơ đẳng trong tài liệu ban đầu, bài viết đã mở rộng và hệ thống hóa:

  • Cách dùng câu hỏi gián tiếp
  • Trật tự từ với wh-questions
  • Cách xử lý do/does/did
  • Dạng Yes/No với if và whether

Việc dạy và học hiệu quả nội dung này giúp học sinh THCS:

  • Sử dụng tiếng Anh lịch sự và chính xác
  • Tránh lỗi ngữ pháp phổ biến
  • Xây dựng nền tảng vững chắc cho các cấp học cao hơn

THAM KHẢO THÊM

Rate this post
Xem thêm:

Bài viết cùng chủ đề:

.
.
.
.